طرز تهیه حلوا زعفرانی، اوماج، شیرازی و رژیمی

از حلوا ارده گرفته تا حلوا با آرد گندم، این دسر محبوب مردم خاورمیانه دستور پخت‌های مختلفی دارد. در ایران هم انواع حلوا مجلسی به عنوان یکی از دسرهای سنتی ایرانی در مراسم های مذهبی یا عزاداری‌ها، به عنوان نذری سرو می‌شود. در این مقاله، با ۷ نوع حلوای مشهور ایرانی، دستور پخت و فوت و فن طرز تهیه حلوا آشنا می‌شوید.

۱. طرز تهیه حلوا برای مراسم عزاداری

طرز تهیه حلوا ساده با پیمانه اولین و ساده‌ترین دستور پختی است که برای چشیدن طعم این دسر بهشتی باید بدانید. حلوای زعفرانی معمولا در مجالس عزاداری در کنار دسرهایی مانند شله زرد سرو می‌شود یا در مناسبت‌های خاص مانند ماه رمضان یا عزاداری‌های محرم و صفر این دسر ایرانی را به عنوان افطاری یا نذری در کنار دسرهایی مثل فرنی، باقلوا یا کاچی سرو می‌کنند.

شاید طرز تهیه حلوا با آرد گندم در وهله اول ساده به نظر می‌رسد اما اگر ریزه‌کاری‌های این رسپی قدیمی ایرانی را ندانید، طعم حلوایتان چندان تعریفی نخواهد بود. برای پختن این حلوا قبل از هر کاری، مواد اولیه‌ آن را آماده کنید. با انجام دادم مراحل طبخ این حلوا مطمئن باشید که حلوایی خوش‌عطر و طعم خواهید داشت.

مواد لازم حلوا زعفرانی برای ۲۰۰ نفر

مرحله اول: آماده کردن شربت بار

قبل از هر کاری باید شهد حلوا را آماده کنید. شهد حلوا همان شربت مخصوصی است که با نام شربت بار هم می‌شناسند و برای تهیه شیرینی‌هایی مثل زولبیا بامیه یا گوش فیل آن را درست می‌کنند. برای آماده کردن شربت بار باید ابتدا آب و شکر را به همان نسبت‌هایی که در مواد لازم این حلوا از آنها نام بردیم درون قابلمه نسبتا بزرگی بریزید. این محلول را روی حرارت ملایم بگذارید و اجازه بدهید تا به مایع یکدستی تبدیل شود.

در ادامه، زعفران، گلاب و پودر هل را اضافه کنید. شربت را هم بزنید تا این مواد با آن کاملا ترکیب شوند. حالا اجازه بدهید که شربت بار روی حرارت ملایم به غلظتی نزدیک به غلظت عسل برسد. در آخر، حرارت را خاموش کنید و صبر کنید تا شربت خنک شود.

مرحله دوم: تفت دادن آرد

آرد را درون تابه‌ای بزرگ دو یا سه بار الک کنید. سپس، شعله زیر تابه را روشن کنید و اجازه بدهید تا آرد با حرارت ملایم تغییر رنگ بدهد. برای اینکه در نهایت بافت حلوا یکدست‌تر شود، در این مرحله آرد را مرتب هم بزنید و گلوله‌هایی که درست شده را با قاشق از بین ببرید. همچنین، بعد از تغییر رنگ آرد باید آن را الک کنید. به این ترتیب، بافت حلوا سبکتر و یکدست‌تر خواهد شد. اگر می‌خواهید حلوای تیره و قهوه ای داشته باشید، باید در این مرحله آرد را بیشتر تفت بدهید تا رنگ آن کمی تیره‌تر از کرمی شود.

مرحله سوم: اضافه کردن کره و روغن

وقتی رنگ آرد به کرمی یا کمی تیره‌تر از آن تغییر یافت، نوبت اضافه کردن کره و روغن‌ها می‌رسد. برای اینکه کره و روغن‌ها به تمام آرد برسد، باید وسط تابه را از آرد خالی کنید و روغن‌ها و کره را در این بخش بریزید. حالا آرام آرام آرد را از اطراف به مرکز تابه بریزید و با روغن و کره تفت دهید تا آرد تفت داده شده کاملا با روغن و کره ترکیب و تفت داده شود.

مرحله آخر از  طرز تهیه حلوا سنتی

شربت بار باعث شیرین و معطر شدن حلوای مجلسی می‌شود. برای اضافه کردن این شربت مخصوص باید تا آخرین مرحله پخت حلوا صبر کنید. در این مرحله، شربت را کم کم به ظرف حلوا بیفزایید تا کاملا با آرد تفت داده شده ترکیب شود. وقتی شربت کاملا به ظرف اضافه شد، حلوا را با قاشق بزرگ یا کفگیر آن‌قدر هم بزنید که ترکیب یکدست و نرمی پیدا کند. حالا حلوا را با مغزهای پسته و بادام یا پودر نارگیل تزیین کنید.

۲. حلوای هویج شیرازی

اگر به دسری برای تمام فصول سال فکر می‌کنید، حلوای هویج می‌تواند یکی از خوشمزه‌ترین انتخاب‌های شما باشد. این حلوا خانگی هم دستور پخت بسیار ساده‌ای دارد. برای درست کردن حلوای هویج باید ابتدا مواد اولیه آن را آماده کنید.

مواد لازم حلوا برای ۴ نفر

مرحله اول: تفت دادن آرد

آرد را درون تابه‌ای مناسب الک کنید و با حرارت ملایم تفت دهید. توجه داشته باشید که برخلاف طرز تهیه حلوا ساده، نیازی نیست که آرد را آن‌قدر تفت بدهید تا رنگ آن تغییر کند. همین که بوی خامی آرد گرفته شود، کافیست.

مرحله دوم: اضافه کردن روغن

در ادامه، روغن را آرام آرام به تابه اضافه کنید. آرد و روغن باید کاملا تفت داده شوند و ترکیب یکدستی پیدا کنند.

مرحله سوم: افزودن پوره هویج، گلاب و شکر

در آخرین مرحله از طرز تهیه حلوای هویج پودر هل، گلاب، شکر و پوره هویج را به تابه اضافه کنید. این مواد باید به اندازه‌ای با آرد تفت داده شده هم زده شوند که حلوا ترکیب یکدستی پیدا کند و آماده سرو شود.

۳. حلوا با شیر

حلوای شیر هم یکی دیگر از دسرهای ایرانی است. بافت لطیف و طعم جذاب این حلوا سبب شده که طرفداران بسیاری داشته باشد. این حلوا را می‌توانید در مراسم‌های افطار ماه رمضان در کنار دسرهای دیگر سرو کنید. برای درست کردن حلوای شیر باید ابتدا مواد لازم آن را طبق آنچه در ادامه می‌خوانید آماده کنید.

مواد لازم حلوای شیر برای ۲۰ نفر

مرحله اول: آماده کردن شیر

اولین مرحله از طرز تهیه حلوا با شیر به دستور پخت حلوا زعفرانی یا ساده شباهت بسیاری دارد. در این مرحله هم باید مثل اولین مرحله از دستور پخت حلوای مجلسی شربت بار آماده کنید. البته، شربت بار این حلوا با حلوای ساده یک تفاوت بسیار مهم دارد. برای درست کردن حلوای شیر به جای آب از شیر استفاده می‌کنیم.

شیر و شکر را روی حرارت ملایم هم می‌زنیم تا دانه‌های شکر کاملا حل شود. سپس، به آن پودر هل، زعفران دم‌کرده و گلاب را اضافه می‌کنیم. وقتی شیر کمی غلیظ شد آن را از روی حرارت بردارید.

مرحله دوم: تفت دادن آرد

برای آماده کردن حلوا شیر هم باید مثل طرز تهیه انواع حلوا آرد را تفت بدهید. البته، تفت دادن آرد باید به اندازه‌ای باشد که بوی خامی آرد از بین برود و لازم نیست که رنگ آرد تغییر کند. بعد از چند دقیقه که طعم و بوی خامی آرد گرفته شد، آن را الک کنید تا هیچ گلوله آردی داخل تابه باقی نماند. در نهایت، کره و روغن مایع را اضافه کنید. حالا این مواد را آن‌قدر هم بزنید تا کاملا یکدست شوند.

مرحله سوم: اضافه کردن شیر

در آخرین مرحله از طرز تهیه حلوای شیر باید محلول شیر، شکر و ترکیبات معطر را به آرد بیفزایید. این محلول باید کم کم به آرد اضافه شود تا حلوا بافت لطیف و یکدستی پیدا کند و آماده سرو شود.

۴. حلوا اوماج

حلوا اوماج یکی از دسرهای ایرانی است که آذری‌ها آن را ابداع کرده‌اند. حلوا اوماج معمولا در وقت افطار به عنوان یکی از دسرهای خوشمزه محلی سرو می‌شود. برای چشیدن طعم بی‌نظیر این حلوا باید مواد اولیه آن را آماده کنید. پس از آن هم طرز تهیه حلوا برای ۱۰ نفر را طبق آنچه در ادامه می‌خوانید انجام بدهید.

مواد لازم حلوا اوماج برای ۱۰ نفر

مرحله اول: آماده کردن اوماج

برای درست کردن حلوا اوماج باید ابتدا آرد آن را به روش مخصوصی آماده کنید. آرد و زردچوبه را با هم الک کنید و درون سینی با اندازه‌ای مناسب پخش کنید. سپس، شیر را درون بطری اسپری بریزید و روی آرد بپاشید. آرد را هنگام اسپری کردن شیر آرام هم بزنید تا به شکل گلوله‌های کوچکی دربیاید. در نهایت، اجازه بدهید تا آرد در هوای آشپزخانه خشک شود. پس از آن آرد را درون مخلوط‌کن بریزید تا به اوماج تبدیل شود.

مرحله دوم: ترکیب کردن آرد با سایر مواد

روغن را داخل تابه‌ای مناسب بریزید تا داغ شود و آرد را به آن اضافه کنید. پس از اینکه آرد با روغن کاملا تفت داده شد، ترکیب آب، شکر، زعفران و گلاب را به آن بیفزایید. حالا درب تابه را ببندید و اجازه بدهید حلوا اوماج با حرارت ملایم دم بکشد. در طول این مدت هم حلوا را چند بار هم بزنید تا بافت نرمی پیدا کند و به ظرف نچسبد.

۵. حلوا خرمایی شیرازی

شیرازی‌ها برای شیرین کردن حلوا از خرما استفاده می‌کنند. حلوا خرمایی شیرازی هم جزو آن دسته از دسرهای محلی است که در مناسبت‌های مذهبی یا عزاداری‌ها سرو می‌شوند. در ادامه، مواد اولیه این حلوا و طرز تهیه آن را می‌خوانید.

مواد لازم حلوا خرمایی برای ۲۰ نفر

مرحله اول: تفت دادن آرد

آرد را باید کمی تفت دهید تا بو و طعم خامی آن از بین برود. سپس، روغن را اضافه کنید. روغن باید کم‌ کم به آرد اضافه شود تا حلوا بافت یکدستی پیدا کند.

مرحله دوم: اضافه کردن خرما

هسته‌های خرماها را جدا کنید و آنها را در این مرحله به آرد و روغن بیفزایید. اجازه بدهید تا خرما با حرارت ملایم کاملا نرم شود. پس از آن، پودرهای زنجبیل، هل و دارچین را به آن اضافه کنید. بعد از ترکیب شدن این چاشنی‌ها با حلوا، ظرف را از روی حرارت بردارید. حلوا را با گوشت‌کوب دستی یا برقی بکوبید تا بافت نرم و یکدستی پیدا کند و آماده سرو شود.

۶. حلوای رژیمی

حلوا جزو آن دسته از دسرها است که کمتر کسی می‌تواند از خیر آن بگذرد، حتی اگر رژیم خاصی داشته باشد. بنابراین، اگر هوس چشیدن طعم این دسر بهشتی را کرده‌اید، می‌توانید آن را به صورت رژیمی آماده کنید.

مواد لازم حلوا رژیمی برای ۳۰ نفر

طرز تهیه حلوای خوشمزه رژیمی با دستور پخت حلوای ساده چندان تفاوتی ندارد. تنها تفاوت این دستور پخت استفاده کردن از روغن زیتون به جای روغن معمولی یا کره است. برای تهیه شربت بار این حلوا هم به جای شکر از شیره خرما یا انگور استفاده می‌شود. از آنجایی که شیره خرما و انگور تیره‌رنگ هستند، حلوا در نهایت رنگ تیره‌ای پیدا می‌کند. بنابراین، نیازی نیست که در مرحله اول آرد را بسیار تفت دهید. همین که بوی خامی آرد از بین برود کافیست.

۷. طرز تهیه حلوا باقلوایی

حلوای باقلوا یک دسر ایرانی است که معمولاً در کنار غذای افطار ماه رمضان سرو می‌شود. برای درست کردن این نوع حلوا باید ابتدا مراحلی که در طرز تهیه حلوا زعفرانی توضیح دادیم را طی کنید. بعد از اینکه این حلوا آماده و خنک شد، آن را به صورت لوزی‌های کوچک برش بزنید. سپس، روی یکی از این لوزی‌ها مقداری پودر پسته بریزید و لوزی دیگری روی آن بگذارید. حالا حلوای لوزی شده دوم را کمی فشار دهید تا به اولی بچسبد. می‌توانید روی این حلوا را با پودر پسته، پودر بادام یا نارگیل تزیین کنید.

تزیین حلوا مجلسی

تزیین کردن حلوای مجلسی به ذوق و سلیقه خودتان بستگی دارد. برای این کار می‌توانید از قیف شیرینی‌پزی و ماسوره‌های آن استفاده کنید یا به روش قدیمی‌ها با قاشق و چنگال روی حلوا خطوطی ایجاد کنید. پس از آن، روی حلوا پودر پسته، خلال بادام، پودر نارگیل، غنچه‌های گل محمدی یا هر چیزی که به زیباتر شدن حلوا کمک می‌کند بریزید.

روش سرو حلوا

تزیین و سرو حلوا به اندازه روش پخت آن اهمیت دارد. ممکن است حلوای خوشمزه‌ای پخته باشید اما تا زمانی که آن را به شکلی زیبا تزیین و سرو نکنید، نظر مهمانان را به خود جلب نخواهد کرد. سرو حلوا بسته به نوع آن و تعداد مهمانان شما متفاوت است. به عنوان مثال، حلوای زعفرانی برای یک مراسم افطاری کوچک را می‌توانید در ظرف بزرگی بکشید و آن را تزیین کنید. برای سرو حلوای مجلسی هم می‌توانید از نان میکادو، ظروف دربسته کوچک یا حتی کاغذهای شیرینی کوچک استفاده کنید. روی آن را هم با خلال پسته و بادام یا غنچه گل محمدی تزیین کنید.

کلام آخر

حلوا در سراسر ایران دستور پخت‌های مختلفی دارد. مردم هر منطقه یا شهر حلوا را به روش خود می‌پزند. در میان آنها ۷ حلوا بیش از همه طرفدار دارند و شناخته شده هستند. شما می‌توانید این حلواها را با توجه به رسپی‌های ساده‌شان درست کنید و با تزیین‌های زیبا روبه‌روی مهمانان مراسم‌های مختلف خود بگذارید.

سؤالات رایج

یک کیلو ارد برای چند نفر حلوا میده؟

هر یک کیلوگرم آرد جهت تهیه حلوای زعفرانی برای حدود ۳۰ تا ۳۵ نفر مناسب است.

اگر حلوا شل شد چه کنیم؟

اگر روغن بیش از اندازه لازم اضافه کنید، حلوا شل می‌شود. در این صورت، می‌توانید مقداری آرد را در ظرفی جداگانه تفت بدهید و پیش از اضافه کردن شربت بار به ظرف حلوا بیفزایید.

ارد حلوا را چقدر تفت دهیم؟

تفت دادن آرد به نوع حلوایی که می‌پزید بستگی دارد. برای درست کردن حلوای تیره رنگ باید آرد آن‌قدر تفت داده شود که رنگ آن کمی از کرمی تیره‌تر شود. برای تهیه حلواهایی مانند حلوای شیر یا هویج هم همین که بوی خامی آرد از بین برود کافیست.

حلوا چقدر کالری دارد؟

میزان کالری حلوا هم به نوع آن بستگی دارد. به طور مثال، هر ۱ قاشق غذاخوری از حلوای زعفرانی ساده نزدیک به ۶۶ کالری دارد.

تفاوت کاچی و حلوا چیست؟

کاچی معمولاً با آرد برنج یا گندم درست می‌شود اما برای درست کردن حلوا از آرد گندم استفاده می‌کنند. علاوه‌براین، حلوا نسبتاً به کاچی بافت منسجم‌تری دارد. همچنین، برای درست کردن حلوا آرد را بیشتر تفت می‌دهند تا رنگ آن تغییر کند اما تفت دادن آرد کاچی تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که بوی خامی آن از بین برود.

برای حلوا یک کیلو ارد چقدر شکر لازم است؟

۵ پیمانه.